Doanh nghiệp là một thực thể nhân tạo được thành lập và hoạt động theo pháp luật Việt Nam. Do đó mà nó cần có cá nhân tự nhiên thay mặt để điều hành, quản lý, đưa ra quyết định và chịu trách nhiệm với những hoạt động mang lại lợi nhuận cho chính nó.
Tại khoản 1 Điều 12 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định: “Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp là cá nhân đại diện cho doanh nghiệp thực hiện các quyền và nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch của doanh nghiệp, đại diện cho doanh nghiệp với tư cách người yêu cầu giải quyết việc dân sự, nguyên đơn, bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trước Trọng tài, Tòa án và các quyền, nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật”. Như vậy, người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp bắt buộc phải là cái nhân, có thể là một hoặc nhiều người. Điều lệ công ty là văn bản quy định về số lượng người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp cũng như phạm vi trách nhiệm của họ trong công ty. Trường hợp nếu điều lệ công ty không có quy định rõ về phạm vi đại diện của từng người thì mỗi người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp đều là đại diện đủ thẩm quyền của công ty trước bên thứ ba. Ngoài ra, tất cả người đại diện theo pháp luật phải chịu trách nhiệm liên đới đối với thiệt hại gây ra cho doanh nghiệp.
Tùy theo loại hình doanh nghiệp mà người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp có thể ở các vị trí/chức vụ như: Chủ tịch hội đồng quản trị, giám đốc, tổng giám đốc, chủ tịch hội đồng thành viên v.v., cụ thể:
- Công ty TNHH một thành viên
Trường hợp công ty có chủ sử hữu là cá nhân thì thông thường Chủ tịch công ty sẽ là đại điện pháp luật của doanh nghiệp. Trường hợp tổ chức là chủ sở hữu công ty thì phải có ít nhất một người đại diện theo pháp luật là người giữ một trong các chức danh là Chủ tịch Hội đồng thành viên, Chủ tịch công ty hoặc Giám đốc hoặc Tổng giám đốc. Trường hợp Điều lệ công ty không quy định thì Chủ tịch Hội đồng thành viên hoặc Chủ tịch công ty là người đại diện theo pháp luật của công ty.
- Công ty TNHH hai thành viên trở lên
Tại khoản 3 Điều 54 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định: “Công ty phải có ít nhất một người đại diện theo pháp luật là người giữ một trong các chức danh là Chủ tịch Hội đồng thành viên hoặc Giám đốc hoặc Tổng giám đốc. Trường hợp Điều lệ công ty không quy định thì Chủ tịch Hội đồng thành viên là người đại diện theo pháp luật của công ty”.
- Công ty cổ phần
Theo khoản 2 Điều 137 Luật Doanh nghiệp 2020, nếu chỉ có một người đại diện theo pháp luật thì đó sẽ là Chủ tịch Hội đồng quản trị hoặc Giám đốc hoặc Tổng giám đốc; còn nếu có nhiều hơn một người đại diện thì Chủ tịch Hội đồng quản trị và Giám đốc hoặc Tổng giám đốc đương nhiên là người đại diện theo pháp luật của công ty.
- Công ty hợp danh
Vì tính chất đặc biệt của công ty hợp doanh mà ác thành viên hợp danh là người đại diện theo pháp luật của công ty. Mọi hạn chế đối với thành viên hợp danh trong thực hiện công việc kinh doanh hằng ngày của công ty chỉ có hiệu lực đối với bên thứ ba khi người đó được biết về hạn chế đó. Điều này được quy định tại khoản 1 Điều 184 Luật Doanh nghiệp 2020.
- Doanh nghiệp tư nhân
Với doanh nghiệp tư nhân, đây là tổ chức không có tư cách pháp nhân, nhưng vẫn phải có người đại theo pháp luật của doanh nghiệp và người này là chủ sở hữu của doanh nghiệp tư nhân. Điều này được thể hiện tại khoản 3 Điều 190 Luật Doanh nghiệp 2020.
#Luatdoanhnghiep #TrucHa #AGSHCM